نبض ما– طبع خیار چنبر سرد و تر میباشد و بیشتر در فصل تابستان کشت میشود. خیار چنبر که چمبر و خیارشنگ نیز خوانده میشود، کمعطرتر، باریکتر و درازتر و با انحناتر از خیار سبز است و گاه طولاش به حدود یک متر میرسد.
خیار چنبر دارای ویتامین های A-C-B می باشد. خیار چنبر از نظر املاح از خیار معمولی غنی تر بوده و تخمه آن مفید تر است. و تنها عیبش این است که کمی دیر عضم بوده و در بعضی ها تولید نفخ و قرقر کردن شکم می کند و یکی از مشخصاتش این است که در اراضی و آب و هوایی که دارای رادیو آکتیو زیاد باشد، بهتر به عمل آمده و قدش درازتر می شود چنانچه پس از جنگ جهانی دوم و نابود شدن شهر هیرو شیما در اثر بمب اتمی دراراضی دهات آن شهر خیار چنبر هایی به عمل آمد که چندین متر طول داشت.
دنبال مدرسه ای هوشمند و نمونه برای فرزند خود در تهران هستی کلیک کن!
خیار چنبر تلخ با نام علمی Momordic charantiaاز خانواده Cucurbitaceaeاست که به آن «خربزه تلخ» یا «کدوی تلخ» نیز میگویند. طول آن ۴ تا ۱۰ اینچ است و شکلی شبیه به خیار دارد. پوست آن چروک خورده و ناهموار است. نام آن از مزه تلخش برگرفته شده که ناشی از وجود کینین زیاد در آن است. کینین یک بلور آلکالوئید طبیعی سفید است و برای درمان تب، مالاریا و کاهش درد از آن استفاده میشود. هر چه خیار چنبر تلخ رسیده تر میشود، تلخی آن نیز افزایش مییابد.
خیارهای سبز و جوان تر خوش طعم و ترش مزه هستند، ولی آنهایی که رسیده تر میشوند رنگ زرد به خود میگیرند و بسیار تلخ و گس هستند. وقتی که کاملاً رسیده میشوند، پوسته بیرونی آنها خشک میشود و از طول از سه ناحیه ترک میخورد. در این حالت پوسته قرمز روشنی دیده میشود که دانههای درون آن را در خود نگه داشته است. خیار چنبر تلخ معمولاً به عنوان میوه ای نارس مصرف میشود، ولی برخی افراد مزه تلخ رسیده آن را ترجیح میدهند.
خیار چنبر تلخ نوعی کدو و بومیکشور استوایی هندوستان است و قرنهاست که در سراسر آسیا کشت میشود. گیاهی یک ساله است که در مناطق استوایی و نیمه استوایی رشد میکند. ارتفاع این گیاه به ۳۰ فوت میرسد. مانند تاک رشد میکند و ساقههای پیچکی آن به عنوان تکیه گاه به دیگر گیاهان یا اشیاء اطراف میچسبند.
اگر چه در هند، چین و جنوب شرق آسیا یک محصول غذایی بسیار رایج محسوب میشود، به تازگی به عنوان یک محصول خوراکی وارد بازارهای ایالات متحده شده است. در این کشور، آنها را روی داربستهای تزئینی میرویانند تا به عنوان گیاهی زینتی به زیبایی باغچه شان بیافزاید.
خیار چنبر تازه از اردیبهشت تا مهر ماه در بازارهای آسیا موجود است و نیز به صورت کنسرو شده یا خشک شده فروخته میشود. میتوان آن را تا یک هفته در کیسه پلاستیکی در یخچال نگهداری کرد. به هنگام خرید اگر مزه تلخ آن را دوست نداریم بهتر است خیارهای سبز را انتخاب کنیم، ولی اگر طعم تلخ و تندتری را میپسندیم باید خیارهای زرد رنگ را انتخاب کنیم. پیش از پختن، باید آن را از طول برش بزنیم تا بتوانیم دانهها و فیبرهای سفید اطراف آنها را خارج کنیم. میتوان آن را پوست گرفت یا با پوست مصرف کرد. خیارهای تلخ اغلب پیش از خوردن پخته میشوند.
در هند، خیار چنبرهای تلخ را با سیب زمینی و عدس میپزند و به آن زردچوبه و زیره اضافه میکنند. در چین آنها را بخارپز کرده یا از آن سوپ درست میکنند. میتوان آنها را برشهای نازک زد و همراه تخم مرغ، گوشت یا دیگر سبزیجات تفت داد. همچنین میتوان درون آنها را با گوشت، میگو و نودل برنج باریک پر کرد و در آب گوشت رقیق پخت تا سوپی تلخ و شیرین آماده شود. برگهای سبز این گیاه را میتوان جوشاند و تفت داد یا به صورت تازه در انواع سالادها مصرف کرد. خیار چنبر تلخ سرشار از ویتامین Cاست.
منبع : نبض ما